اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:سرفصل‌های قرآنی)
-
آیة الکرسی
667 سرفصل‌های قرآنی
یکی از آیات ویژه قرآن، آیة الکرسی و یا آیه 255 و به قولی آیه 255 تا آیه 257 قرآن می‌باشد.
منابع اسلامی به تفصیل در مورد تفسیر این آیات و نیز عباداتی که آیة الکرسی در آنها مورد استفاده قرار
-
اتراف ، مترف
328 سرفصل‌های قرآنی
اگر فردی دارای رزق و روزی زیادی بوده و در زندگی خود، اسراف و لذت‌جویی را محور قرار دهد، فردی مترف به شمار خواهد آمد. معمولا چنین افرادی در مقابل فرستادگان خدا و آموزه‌های دینی از خود مقاومت نشان می
-
اصحاب الفیل ، عام الفیل
732 سرفصل‌های قرآنی
چند دهه قبل از ظهور اسلام و به نقل مشهور در سال تولد پیامبر اسلام(ص)، شخصی به نام ابرهه که سپاهیان او فیل‌سوار بودند، به قصد تخریب
- اعجاز قرآن
678 سرفصل‌های قرآنیقرآن کریم کتابی است که از طرف خداوند و برای هدایت مردم بر حضرت محمد(ص) نازل شده است.
این کتاب
- اهل کتاب
3552 سرفصل‌های قرآنی- باطل ، بطلان
- بدعت
1944 سرفصل‌های قرآنی- برهان
2397 سرفصل‌های قرآنیبرهان، ثابت کننده‌ی حقانیت امور به طور قطع و یقین است. این کلمه، واژه‌ای عربی است که در مورد ریشه‌ی آن میان لغت‌شناسان اختلاف است، ولی بعی
- تجارت ، بازرگانی
2190 سرفصل‌های قرآنی«تجارت» و «بازرگانی» در لغت و عرف مردم به انجام مبادلات و داد و ستدها با هدف به دست آوردن سود گفته می‌شود و نیز به فعالیت‌هایی که در جریان مبادله کالا و یا خدمات از مرحله‌ی تولید تا مرحله مصرف انجا
- جوان ، جوانمردی ، فتی ، فتوت
4012 سرفصل‌های قرآنیواژهی «فتوت» به معنای «جوانمردی» و «جوانی» از ریشه «فتی» به معنای جوان، و یا جوان قوی می‌باشد. این واژه و مشتقات آن در قرآن به صورت «
- حق ، حقوق ، حقیقت
26011 سرفصل‌های قرآنی«حق» که جمع آن «حقوق» است، به معناى «راه رفتن در ميان جاده»، «دنبال‌کردن راستى و درستى» و «هر چیز را از روى حکمت در جاى خود قرار دادن» می
- دلایل و برهان‌های اثبات پروردگار
2042 سرفصل‌های قرآنیپیامبران و رسولان الهی و دیگر اندیشمندان خداباور در طول تاریخ در صدد اثبت وجود پروردگار با دلایل مختلف بوده و هستند.
بخشی از دلایل و برهان‌هایی که توسط آنان ارائه شده است از این قرار است .
- رمضان
4544 سرفصل‌های قرآنی«رمضان» در لغت به معنای شدّت حرارت، و حرارت سنگ ناشی شدّت حرارت خورشید می‌باشد. نیز گفته شده است که به معنای گرمای شدید و برگشت از بادیه به شهر می‌باشد؛ امّا در اصطلاح، رمضان نام ماه نهم از ماه‌هاى
- سبیل ، سبیل الله
- شادی ، فرح ، طنز ، نشاط
3689 سرفصل‌های قرآنیشادی واقعی از دیدگاه یک فرد باایمان زمانی متصور است که او را یک گام به خدایش نزدیکتر کند. با این وجود، طریق
461 سرفصل‌های قرآنیطریق و طریقه به معنای راه، شیوه، روش، آئین، مسلک، حال، حالت، عادت، خو، پیشه و شغل بوده و بارها با مشتقات گوناگون در قرآن کریم مورد استفاده قرا
- طمث ، حیض ، قرء ،پریود ، عادت ماهانه
2865 اصطلاحات فقهی - اصولی«حیض» به خونى گفته می‌شود كه پس از بلوغ، به صورت عادت ماهانه، در ایامى خاص از رحم زن بیرون می‌آید. از حیض به «طمث» و «قرء» هم تعبیر می‌شود، و به بانوانی كه در حالت ح
- عطر ، بوی خوش
2427 سرفصل‌های قرآنی- عمران
1095 سرفصل‌های قرآنی- غضب ، خشم
- قرعه ، قرعه‌کشی
1905 اصطلاحات فقهی - اصولیقرعه از جمله قواعد معروفی است كه در بسيارى از ابواب فقه - چه در منازعات چه در غير منازعات - به كار می‌رود و اندیشمندان دانش فقه در موارد فراوانی به آن تمسک کرده‌‌‌اند.
اين قاعده، هم داراى م
- قریش
- کاهن ، کهانت
2312 سرفصل‌های قرآنی«کهانت» یعنی ادعای دانستن اسرار دنیا و عالم غيب، با ادعای ارتباط با موجودات ماورایی. و «کاهن» به کسی گفته می‌شود که در نظر برخی عوام، دارای الهام و قدرتی مرموز و خارق العاده بوده، و با الهه‌‌‌ها و
- کسالت ، تنبلی، بی‌انگیزگی
1931 سرفصل‌های قرآنیتعالیم و آموزه‌های دین اسلام کسالت و تنبلی را رد کرده و خواستار نشاط لوح ، الواح ، لوح محفوظ
335 سرفصل‌های قرآنییکی از معانی «لوح»، تخته چوب می‌باشد و نیز هرآنچه بتوان با استفاده از آن، چیزی را ساخته و یا بر روی آن چیزی را نگاشت که به همین دلیل، خداوند هم از چوب‌های به‌کار رفته در کشتی مسیحیت،مسیحی،نصرانی
819 سرفصل‌های قرآنیبه آن دسته از پیروان عیسای مسیح(ع) که بعدها به پیامبر اسلام(ص) ایمان نیاوردند، مسیحی، نصرانی، ترسا و ... گفته می‌شود و آیین آنان با ع
- نعمت
- وقار ، وقر
2212 سرفصل‌های قرآنیواژه «وقار» در لغت عرب به معنای آرامش و سکون - البته آرامش بدنی و ظاهری - است.
لسان العرب درمعنای وقار و وقر و موارد استعمال آن در لغت عرب، می‌گوید: «وقر» به معنای چیز سنگین در گوش
- همسایه ، همسایگی ، جوار
3866 سرفصل‌های قرآنییکی از تعالیم و آموزه‌های اجتماعی اسلام حق همسایه و چگونگی تعامل با همسایگان است که بسیار مورد تأکید و سفارش است. از همسایه و هسایگان در م
پرسش های اتفاقی
-
آیا کندن موهای واژن جایز است؟
31614 Laws and Jurisprudence 1389/02/06از بین بردن موهای زائد، مثل موهای زائد بر اندام تناسلی و زیر بغل مسأله ای بهداشتی و از نظر اسلام مستحب است و به آن سفارش شده[1] اما واجب نیست، و از بین بردن و نبردن آن ها ضرری به صحت نماز و روزه و سایر ...
-
واژه‌های اضمحلال با زوال چه فرقی دارند؟
2368 1402/04/01واژه‌های «زوال» و «اضمحلال» معنای نزدیک به یکدیگر دارند؛ به گونه‌‌ای که به صورت مترادف نیز به کار می‌روند.[1]لغت‌شناسان عرب، اضمحلال[2] و زوال[3] را به معنای رفتن شیء گرفته‌‌اند، با این تفاوت که رفتن در زوال را، به صورت رها‌کردن و کناره‌گرفتن از مسیر ...
-
آیا خداشناسی مقدم بر امام شناسی است؟ و یا بر عکس می‌باشد؟
7108 خداشناسی 1394/02/07خداشناسی و امام شناسی هر یک دارای مراتب هستند، پایین مرتبه‌ی خداشناسی یعنی اصل اعتقاد به خداوند، پایه تمام اعتقادات است و مترتب بر هیچ‌یک از گزاره‌های دیگر دینی نیست؛ یعنی نه متوقف بر پیامبرشناسی است و نه متوقف بر امام شناسی و نه متوقف بر معادشناسی است؛ ...
-
آیا فرقی بین یقین در علم کلام و یقین در علم اصول وجود دارد؟ دیدگاه امام خمینی در مورد حجیت قطع چیست؟
16403 مبانی فقهی و اصولی 1390/02/29برخی مبحث قطع را بحثی کلامی و برخی دیگر آن را از مباحث اصول می دانند. بنابر قول اول -که «قطع» را مسئله ای کلامی می داند- هیچ تفاوتی میان این دو یقین وجود ندارد، اما بنابر قول دوم، سه تفاوت عمده میان آنها قابل تشخیص است. در پاسخ سؤال دوم باید ...
-
معنای واژه «یحموم» در آیه 43 سوره واقعه چیست؟
2052 تفسیر 1402/01/24قرآن کریم در مورد یکی از عذاب‌های دردناک اصحاب شمال در قیامت می‌فرماید: «وَ ظِلٍّ مِنْ یَحْمُومٍ»؛[1] و آنان در سایه یحموم قرار خواهند گرفت.بر اساس منابع لغوی، کلمه «یحموم» از ریشه «حمم» به معناى دود سیاه غلیظ،[2] و به معنای ...
-
آیا اقتدا به امام جماعتی که در سال‌های گذشته مرتکب گناهان کبیره می‌شد، اما اکنون توبه کرده، صحیح است؟
8605 شرایط امام 1398/05/01در موضوع عدالت، ملاک، حال فعلی افراد است. پس اگر کسی قبلاً مرتکب گناه کبیره شده و بدانیم که توبه کرده، حالت عدالت به او بازگشته و می‌توان در نماز به او اقتدا کرد.ضمائم:پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:
-
آیا نیستی و عدم از دیدگاه عقل، شمارش‌پذیر نیست؟!
2136 علیت و معلولیت 1401/02/19عدم و نیستی در نظر عقل چیزی نیست که بتوان آن‌را متعدد به شمار آورد؛ یعنی پیش از هستی و پس از هستی چیزی وجود ندارد که بتوان آن‌را واحد یا متعدد نامید. نیستی نه ماهیت دارد و نه ذات؛ در مورد نیستی چیزی بیش از این ...
-
معنای دقیق واژه‌های تأنّی، تأمّل، تثبّت، وقار، متانت، سکینه، صبر، حلم و دیگر واژه‌های مرتبط با مفهوم آرامش و صبر چیست و چه تفاوتی با هم دارند؟
6039 لغت شناسی 1399/03/07«تأنّی»: از ریشه «أنی» به معنای مکث کردن و منتظر ماندن و عجله نداشتن است.[1] «تأمّل»: از ریشه «أمل» به معنای اندیشیدن و فکر کردن در امور و حقایق است[2] که در طول یک زمان و مدت مشخص انجام می‌گیرد.[3] ...
-
ابدیت در بهشت و دوزخ چگونه تصور می‌شود؟ و بقای بالله به چه معنا است؟
12378 معاد شناسی 1395/11/071. یکی از موضوعات مهم در فرهنگ دینی این است که انسان موجودی «ابدی» است و برای «ابدیت» ساخته شده است. به بیان دیگر، یکی از مطالب دهشت‌آور برای خرد و اندیشه‌ی انسان، این است که خود را باید برای زندگی بی‌پایان آماده کند. 2. درک «ابدیت» -یعنی ...
-
روایات فراوانی داریم که به هوشیاری کامل مردگان اشاره کرده است و با این فرض، آنان تا روز قیامت، مسیری طولانی را طی خواهند کرد، پس چرا قرآن می‌فرماید که هنگام برانگیخته‌شدن خواهید پنداشت که زمان اندکی درنگ کرده‌اید؟!
6909 تفسیر 1397/04/30اندک پنداشتن مدت زمان توقف انسان از آفرینش تا معاد، واقعیتی است که در چند آیه قرآن کریم بدان اشاره شده است. به عنوان نمونه در سوره اسراء ابتدا گفتار کفار و منکران حشر و قیامت بیان شده و نیز اعلام می‌شود که این منکران هیچ دلیلی ندارند، ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
885605 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهان‌شمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
756822 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
736628 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
650623 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
646479 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
641360 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
580779 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
577150 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
560077 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
559919 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- اعجاز قرآن
